ABD’deki En İyi Üniversiteler Hangileri ve Sıralama Kriterleri Neler?

Amerika Birleşik Devletleri’nde yüzlerce yüksek öğretim kurumu olduğundan daha önceki yazılarımda bahsetmiştim. Birçok uluslararası öğrenci için bu okulların arasından seçim yapmakgerçekten de zor bir süreç. Doğal olarak herkes en iyi okula gitmek istemekte. Bu konu şahsi tecrübelerimle de sabit. Öğrencilerimin hemen hemen tamamı en iyi okullara gitmek istemekte ve en iyi okullarla alakalı sorular sormakta. Tabi okulları seçerken bir uluslararası öğrenci için önemli olan diğer faktörleri de gözden geçirmemiz gerekiyor. Mesela finansal konular ya da yaşanılacak şehir tercihi. Bu yazıda sizlere ABD’deki en iyi üniversiteler hakkında genel bilgiler vermek istiyorum. Tercihlerinizi yaparken sizlere çok çok faydası olacaktır diye düşünmekteyim.

Dünya genelinde en iyi üniversiteleri sıralamaya tabii tutan bağımsız kuruluşlar mevcut. Bu kuruluşlar genel anlamda sıralamalar yapsa da çoğu zaman ülke bazında da belli sıralamalar yayınlamakta. Bunun da ötesinde aynı ülke içerisinde bulunan üniversitelerin farklı kategorilerde de sıralandığını görebilirsiniz. Hemen bir örnekle açıklayalım. ABD’deki en iyi okul 2019 senesinde Princeton Üniversitesi olarak kabul ediliyor. Ama bu genel bir yaklaşım. Yani bölüm bazında en iyi bilgisayar bilimleri bölümü Carnegie Melon Üniversitesi’ne ait. Bunların dışında en güzel kampüs, en çok parti yapılan üniversite, en güvenli okul ve benzeri farklı alanlarda da sıralamalar mevcut.

Peki bu sıralamalar nasıl yapılıyor? Kriterler neler?

Kriterleri beş ana baslıkta toplayabiliriz. İlk başlığımız “eğitim”. Biraz daha açmak gerekiyor bu başlığı. Eğitim başlığından kastımız eğitim ortamı. Bir başka değişle;

(1) Öğrenci, personel ve öğretim üyeleri arasındaki oran,

(2) Doktora öğrencileri ve lisans öğrencileri arasındaki oran,

(3) Okul ile alakalı bilinilirlik ve saygınlık anketleri,

(4) Verilen doktora derece sayısı ve öğretim üyesi sayılarının oranı,

(5) Okulu finansal geliri.

İkinci başlığımız ise “araştırma” Bu başlıktan kastimiz;

(1) Okul ile alakalı bilinilirlik ve saygınlık anketleri,

(2) Araştırmalardan elde edilen gelir,

(3) Araştırmaların kalitesi ve üretime katkısı.

Üçüncü başlığımız “yayın atıf sayıları”. Aslında en önemli kriter de bu başlık. Kısaca okulda çalışan öğretim üyelerinin yaptığı araştırmalara yapılan atıflar. Bu sayede kaliteli ve üretken bir okul olup olmadığını anlayabiliyoruz.

Dördüncü başlık ise “uluslararası görünüm”. Bu başlığın altında incelenen konular;

(1) Yerli öğrenciler ile uluslararası öğrencilerin oranı,

(2) Uluslararası personel ve yerli personel arlarındaki oran,

(3) Uluslararası işbirliği performansı.

Ve son başlık “endüstriyel gelir”. Bir başka değişle “bilgi transferi”. Bu başlık okulun endüstriye ve dolayısıyla topluma yapmış olduğu katkıları ele almaktadır.

Yapılan araştırmaların buluşa dönüşmesi, ya da danışmanlık hizmeti olarak piyasalara sunulması bu başlığı açıklamaktadır. Üniversite laboratuvarlarında geliştirilen bir pilin piyasaya doğrudan ya da belli ortaklıklarla sunulması güzel bir örnek olabilir. Birçok buluş ve yenilik üniversitelerin bünyesinden çıkmıştır belirtelim.

Aslında yukarıda bahsettiğim beş ana başlık dışında farklı kriterler de bazı kuruluşlar tarafından göz önüne alınıyor. Mesela mezunların okula finansal katkısı (bağışlar). Bir diğeri mezuniyet oranları. Diğer bir önemli kriter; öğretim üyelerinin maaş ve yaşam masrafları arasındaki oran.

Peki bu kriterlere dayanılarak yapılan sıralamalar ne kadar güvenilir? Aslında okul seçerken diğer etkenleri (finansal meseleler, yaşanılacak şehir, vb.) çıkardığınızda, yayınlanan listeler gerçekten ikna edici diyebilirim. Sırf bu işler için kurulmuş bağımsız organizasyonlar mevcut. Hemen hatırlatayım okul seçimi yaparken ki analizlerinizi bir uzmanla yapmanızı tavsiye ederim. Amerika’da okullar sadece listelere bakılarak seçilemez. Bağımsız organizasyonlardan ABD’deki üniversitelerle alakalı en revaçta olanı U.S. News dergisidir diyebilirim (U.S. News & World Report College and University rankings). Her sene kapsamlı listeler ve istatistikler yayınlarlar. İnternet üzerinde bu listelerin çoğuna ücretsiz ulaşabilirsiniz. U.S. News dışında epey bir organizasyon sıralama yapmakta yine farklı bakış açılarıyla.

Bunlardan bazıları:

(1) The Wall Street Journal / Times Higher Education College Rankings,

(2) Washington Monthly,

(3) UniversityBenchmarks.com,

(4) TrendTopper / MediaBuzz College Guide

(5) The Princeton Review.

Sıralamada yüksekte olan okullar doğal olarak öğrenci seçerken çok cimri davranıyorlar. Herkesin bildiği Harvard Üniversitesi gecen sene U.S. News raporunda 2. olarak yer almıştı. Lisans bölümleri için kabul oranı %5 civarında. Ayni listede 1. olan Princeton Üniversitesi’nin lisans bölümleri için kabul oranı %6.  Bu tip okulların senelik bütçeleri de inanılmaz rakamlara ulaşıyor. Harvard 38 milyar dolarlık “endowment assests” bağışlardan oluşan bütçeye sahip. Princeton Üniversitesi 8300 civarında öğrenci için 26 milyar dolarlık bir “endowment assest”e sahip. Yale Üniversitesi 30 milyar dolara yakın bir bütçeye sahip iken Stanford Üniversitesi 28 milyar dolarlık bir bütçe ile karsımıza çıkıyor. Bu rakamları vermemdeki sebep aslında çok basit. Ne kadar para o kadar başarı. Ne kadar başarı o kadar iyi sıralama. “Money talks” diye bir deyim var bu ülkede.

Sıralamalara bakarken bölüm bazında bakmanızı tavsiye ederim. İlk 10 okul gerçekten de girmesi çok zor okullar. Tabi imkânsız değil. Hemen bir not da düşeyim yanlış anlaşılmalara mahal vermemek için. Bu ülkedeki okulların gerçekten ciddi bir tarihi ve eğitim kalitesi var. 120. sırada gösterilen bir okul çok kaliteli bir eğitim verebilir size.

Son olarak yine U.S. News dergisinden aldığım son sıralamaları paylaşmak istiyorum.

Princeton University	1
Harvard University	2
Columbia University	3
Massachusetts Institute of Technology	3
University of Chicago	3
Yale University	3
Stanford University	7
Duke University	8
University of Pennsylvania	8
Johns Hopkins University	10
Northwestern University	10
California Institute of Technology	12
Dartmouth College	12
Brown University	14
Vanderbilt University	14
Cornell University	16
Rice University	16
University of Notre Dame	18
UCLA	19
Washington University in St. Louis	19

Erkan Acar, PhD

Copyright ©

Her hakkı saklıdır. Bu yazının hiçbir kısmı, bazı kritik incelemelerde kısaca yer alan kısa alıntılar dışında, yayıncının önceden yazılı izni alınmaksızın, elektronik veya mekanik yöntemlerle herhangi bir biçimde veya herhangi bir yöntemle çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya yayınlanamaz.