Öğretmenler Tavsiye Mektubu Yazarken Aslında Ne Yapar?

Birçok öğrenci, öğretmenlerinden tavsiye mektubu isterken bunun sadece kısa bir yazı yazmaktan ibaret olduğunu sanır. Oysa gerçek bundan çok daha farklıdır. Common App üzerinden öğretmenler yalnızca bir mektup yazmaz; aynı zamanda öğrencileri farklı açılardan değerlendiren sorulara yanıt verir ve ayrıntılı bir tablo üzerinde derecelendirme yaparlar.

Bu durum öğrenciler için üç önemli gerçeği ortaya koyar:

  1. Öğretmen seçimini bilinçli yapmak gerekir.

  2. Öğretmenlerin bu süreç için ciddi bir zaman ayırdığı anlaşılmalıdır.

  3. Güçlü bir ilişki kurmak, daha etkili bir tavsiye mektubuna yol açar.


🎓 Sadece Mektup Değil: Common App Formu

Öğretmen bir öğrenciyi tavsiye etmeyi kabul ettiğinde sadece serbest biçimde bir mektup yüklemez. Common App sistemi onlardan:

  1. Arka plan sorularını yanıtlamalarını ister (öğrenciyi ne kadar süredir tanıyor, hangi derste öğretmenlik yaptı vb.).

  2. Öğrenciyi akademik ve kişisel yönlerden derecelendirmelerini ister.

  3. Ayrıntılı bir anlatım mektubu yazarak verdikleri puanları örneklerle desteklemelerini ister.


📊 Öğretmen Değerlendirme Tablosu

En dikkat çekici bölümlerden biri, öğretmenin öğrenciyi bir ölçek üzerinde puanladığı değerlendirme tablosudur. Bu tabloda öğretmen, öğrenciyi şu kategorilerde derecelendirir:

  • Akademik başarı

  • Entelektüel potansiyel

  • Yazı kalitesi

  • Yaratıcı, özgün düşünce

  • Verimli sınıf tartışması

  • Başkalarına saygı

  • Girişimcilik, bağımsızlık

  • Liderlik

  • Dürüstlük (integrity)

  • Zorluklara tepkisi

  • Başkalarına duyarlılık

Her bir özellik için öğretmen öğrenciyi şu ölçeklerde işaretler:
Ortalamanın altında – Ortalama – İyi – Çok iyi – Mükemmel – Olağanüstü (ilk %5) – En iyilerden (ilk %1).

Bu da öğrencinin, yalnızca sınıf notlarıyla değil, aynı zamanda davranışsal ve kişisel özellikleriyle de değerlendirilmesi anlamına gelir.


📝 Anlatım (Narrative) Bölümü

Tablodan sonra öğretmen, klasik tavsiye mektubunu yazar. Ancak bu mektup da rastgele övgülerden ibaret değildir. Öğretmen, tabloda verdiği puanları somut örneklerle desteklemek zorundadır.

  • Eğer öğrenciyi “Olağanüstü liderlik” kategorisine koymuşsa, bu iddiayı bir proje, kulüp ya da sınıf etkinliğinden örnekle açıklar.

  • Eğer “Yaratıcı düşünce” vurgusu yapıyorsa, öğrencinin bir ödevde veya tartışmada getirdiği sıra dışı çözümü anlatır.

Bu yüzden tavsiye mektupları, öğrencinin kişiliğini ve başarılarını yansıtan güçlü hikâyeler içerir.


⏳ Öğretmenler İçin Büyük Bir Zaman Yatırımı

Bir öğrencinin tavsiye formunu doldurmak ve güçlü bir mektup yazmak çoğu zaman 1–2 saat alır. Birçok öğretmen aynı yıl içinde 10’dan fazla öğrenci için bu işi yaptığından, bu ciddi bir emek ve zaman demektir.


💡 Öğrenciler İçin Çıkarılması Gereken Dersler

  1. Öğretmen seçimini dikkatli yapın. Sizi yakından tanıyan, sadece notlarınıza değil, karakterinize ve gelişiminize de hâkim olan kişileri seçin.

  2. İlişkiyi erken kurun. Öğretmeninizin sizi sadece sınav kağıdınızdan değil, kişiliğinizden de tanıması gerekir.

  3. Süreci küçümsemeyin. Tavsiye mektubu basit bir rica değil; öğretmen için ciddi bir sorumluluk ve değerlendirme sürecidir.

  4. Minnettarlığınızı gösterin. Teşekkür etmek, bir not yazmak ya da emeği takdir etmek çok önemlidir.


✅ Sonuç

Common App üzerindeki tavsiye süreci, çoğu öğrencinin düşündüğünden çok daha kapsamlıdır. Öğretmenler sadece bir mektup yazmaz; ayrıntılı bir tablo doldurur, öğrenciyi diğerleriyle kıyaslar ve verdikleri puanları hikâyelerle destekler.

Dolayısıyla tavsiye mektubu istediğinizde hatırlayın:

  • Öğretmeniniz sizin için değerli zaman harcıyor.

  • Sizi farklı yönlerden detaylı olarak değerlendiriyor.

  • En iyi tavsiyeyi alabilmek için, sınıfta ve okul yaşamında gerçekten fark yaratan bir öğrenci olmanız gerekiyor.